***
Beo đi Myanmar 3 lần, liên tiếp ba năm 2008, 2009 và
2010, đều trong thời điểm chính quyền
quân sự, tiếp xúc trực tiếp với cả 2 giới giàu nhất và nghèo nhất. Ai yêu
thích du lịch có thể tìm lại trong các entry cũ, Beo kể bằng hình ảnh về xứ sở cực
kì thanh bình này.
Nghe ra, hai chữ thanh bình rất sái nghĩa với chính
quyền quân sự. Beo kể thêm mấy cái sái tương tự nữa thế này (các con số làm
tròn cho dễ viết và lấy từ những thời điểm Beo qua)
- 130 dân tộc, hơn 2 ngàn cây số biên giới với Trung
quốc, ngôn ngữ chính (như tiếng Kinh ta) là chữ tượng hình. Nhưng nay, tiếng
Anh là quốc ngữ và bạn có thể nói chuyện thoải mái thứ tiếng này với từ đứa bé
lên 5 cho tới cụ già ngót 8 chục.
- Tuy internet cực tệ, chập chờn lúc có lúc không và
cực đắt nhưng bù lại, Myanmar có 120 đầu báo, dân số 55 triệu người. So sánh với
quốc gia văn minh phát triển hàng đầu ASEAN: Mã 30/26 triệu. Sing 5/3 triệu. Nội
dung một vài tờ nhật báo tại đây cũng na ná như tất cả (nhấn mạnh tất cả) các
nước ASEAN. Quan sát bằng mắt thường, lượng sách in về khảo cứu, dân tộc học
Myanmar nhiều gấp độ... vài ngàn lần Việt nam.
- GDP. Lấy con số cách nay 4 năm cho nó ấn tượng: 72
tỉ Obàmá. (Năm 2012 là 90 tỉ).
Tiền công đức xây dựng những ngôi chùa thờ Phật lớn
nhất và việc trùng tu các di tích Phật giáo lớn nhất tại Ấn độ, đều từ dân và
chính quyền quân sự Myanmar.
Trên một cái nền về kinh tế và văn hóa như thế, thì
việc chuyển đổi sang chính quyền dân sự của Myanmar, nó chỉ là ông thầy tu mặc
đúng lại cái áo của giáo phái mình. Làm gì có chuyện ông Thấy-xỉu quay ngoắt về
tư tưởng trong một sáng một chiều, như nhiều người lầm tưởng.
Beo chưa thấy chỗ nào phân tích sâu giúp Beo hiểu kĩ một hiện tượng của thời hiện đại này: trong một chế độ (cứ cho là) độc tài đi, nếu dân mà kính trọng lãnh tụ của họ thì đều đưa tới thịnh vượng, chí ít thịnh vượng hơn hẳn Việt nam nếu ta ở trong cùng hoàn cảnh tương tự.
Beo chưa thấy chỗ nào phân tích sâu giúp Beo hiểu kĩ một hiện tượng của thời hiện đại này: trong một chế độ (cứ cho là) độc tài đi, nếu dân mà kính trọng lãnh tụ của họ thì đều đưa tới thịnh vượng, chí ít thịnh vượng hơn hẳn Việt nam nếu ta ở trong cùng hoàn cảnh tương tự.
Chỉ có rất Ếch, mới hoắng.
Nếu có gì cần nói thêm thì quá trình chuyển đổi thể chế của Myanmar
cũng chẳng chóng vánh, nó kéo dài trong gần 4 năm trước đó và Việt nam góp công
rất lớn. Đây cũng là trường hợp thành công hiếm thấy của sự phối kết ngoại
giao-kinh tế của chính phủ nhiệm kì trước. Con Ếch nào định chế riễu điều này, trước
tiên hãy đưa ra con số cụ thể mỏ đá quý và lượng gỗ Tếch doanh
nhân Việt đang nắm giữ tại Myanmar, để chứng minh hiểu biết, đã nhé.
***
Loại Ếch trên, có thể do thiếu thông tin hoặc do bị
lối tư- duy-mặc-định cắm rễ trong đầu mà nên Ếch. Loại thứ hai này thì do tư-duy-cũ-kĩ,
mà thành Ếch.
Hai nhân vật trên vỏ hộp này, lùn là đương kim ông
chủ hãng trà và cao là đương kim tổng thống Đài loan Mã Anh Cửu.
Ông tổng thống làm quảng cáo này miễn phí. Mặc dù chả
có họ hàng hang hốc gì với ông chủ trà.
Ở một xứ mà chuyện bản quyền nghiêm ngặt như Đài,
thì hẳn nhiên cụ nội ông chủ trà cũng không dám chưa xin phép mà ngang nhiên in
hình ông Tổng thống lên vỏ hộp.
Chuyện quan chức hay tổ chức chính phủ cho mượn danh
để làm quảng cáo các sản phẩm quốc nội, Beo còn thấy ở Nhật, Hàn quốc và thấy nhiều
nhất ở...Campuchia.
Để chứng minh câu chuyện xác thực, thêm cái hình con giai ông chủ hãng
trà và một nửa, (huhuhu) ước gì là của hắn.
Câu chuyện về cái vỏ chai rượu có khác chút
đỉnh. Nguyên Suối tiên thuở ban sơ là doanh nghiệp thuộc
Ban kinh tế Đảng Thành ủy Sì gòn. Cái ban vừa được phục sinh sau bao nỗ lực dẹp
nó đi thập kỉ trước.
Ban này hồi ấy nhiều doanh nghiệp trực thuộc lắm,
toàn chỗ ngon lành cành đào và ai rảnh rang có thì giờ lật lại mồ ma nó, nhất
là khoản thuế má, thì các siêu sao ca hát ta giờ nộp thuế chỉ xứng loại chút chít chụt
chịt.
Quay lại chuyện quảng cáo (cho nó lành). Rất nhiều
khi Beo nghĩ, giá mà các anh Ít sờ, Ét sờ được như Mã Anh Cửu, tức là doanh
nghiệp hãnh diện in mặt các anh lên sản phẩm của người ta và dân chúng, vì ngưỡng mộ các anh mà
mua lấy mua để.
Còn quảng cáo rượu của Suối tiên, Beo thấy vừa chân
xác vừa thông minh đấy chứ nhỉ. Nếu nó không bổ thật thì làm sao các cụ ngần ấy
tuổi còn khỏe thế, để choảng nhau?
Thế, đã chịu nhận là Ếch chưa?