By Lê Như Hùng
Stt này tôi viết để tưởng niệm những người lính đã hy sinh hay may mắn còn sống vào những ngày tháng cuối cùng của cuộc chiến tranh hào hùng và bi thương, những người đã làm nên thống nhất đất nước!
"Tôi đi bộ đội năm 73, tháng 6 năm 74 là
đã vào tới miền Đông Nam Bộ, thuộc trung đoàn đặc công 116, sư đoàn 2, bộ tư
lệnh Miền. Đặc công rừng Sác cũng là một đơn vị thuộc sư đoàn này. Về sau thì
thuộc quân khu 7, năm 77 thì sư 2 này bị giải tán, tôi di chuyển 2 lần sang hai
phiên hiệu sư đoàn nữa, công việc không còn là đặc công mà chủ yếu trông coi
đám lính ta bị kỷ luật phải đi rèn luyện. Năm 85 tôi đã là đại úy, về sau tôi
từ chối nhận quân hàm thiếu tá và về nghỉ chế độ thương bệnh binh vào năm 90.
Tôi cũng từng từ chối việc được cử đi học an ninh ở CHDC Đức. Giờ tiền chế độ
thương tật hàng tháng của tôi chỉ có hai triệu, quá thiệt thòi; đám lính ngày
xưa làm liên lạc cho bọn tôi năm 76 giờ có mấy thằng thiếu tướng, một đứa đang
là tư lệnh phó quân khu 7 đứa khác trước là chỉ huy trưởng bộ tư lệnh thành phố
đã chuyển đi đâu không rõ, cái đứa hiện chỉ huy trưởng cũng thế... Mấy hôm nay
thấy ti vi chiếu hết nhân chứng lịch sử này đến nhân chứng lịch sử kia kể
chuyện về những giờ phút cuối cùng trước khi ta cắm cờ trên dinh Độc lập, nhưng
tôi thấy không trúng, có nhiều cái nhảm... Tôi là một trong 4 người lính trung
đoàn 116 ngồi bám trên chiếc xe tăng thứ 2 vào dinh, chiếc xe 843 này là rẽ
trái sau khi qua cổng..."
"Mãi tới ngày 26 đơn vị tôi mới được biết
là sẽ giải phóng Sài Gòn. Chúng tôi chính là đơn vị đánh chiếm căn cứ Long
Bình, một căn cứ nữa giờ là nơi của trường sỹ quan lục quân 2. Đêm 28 thì tự
nhiên mới thấy xe tăng và thiết giáp không biết ở đâu ra mà nhiều thế, là xạ
thủ B40 suýt nữa thì tôi đã tương vào đoàn xe vài quả. Lúc đầu đám lính bọn tôi
kháo nhau, cứ bảo quân ngụy suy yếu té ra chúng còn đầy ra kia, về sau qua pháo
sáng thì mới phát hiện ra dải băng đỏ trên cánh tay và cờ xanh đỏ, trời... quân
chủ lực mình! Trung đoàn 116 trở thành đơn vị phối thuộc hợp đồng tác chiến...
Chúng tôi được phân chia bám theo xe tăng từ lúc ấy. Trên chiếc xe 390 cũng có
4 người đơn vị bọn tôi... Tôi cũng là một trong số không nhiều người của trung
đoàn 116 được giao cầm cờ giải phóng, lúc đó những anh cầm cờ phải là lính có
nhiều thành tích chiến đấu. Tôi lẽ ra là người đầu tiên cắm cờ trên nóc dinh
độc lập, vì tôi là thằng lính cầm cờ có mặt đầu tiên trên nóc sân thượng dinh
Độc Lập vào lúc hơn 10g sáng ngày 30-4-1975 đó!"
"Từ ngã tư Biên Hòa vào trung tâm Sài Gòn
phải qua mấy chiếc cầu, trong đó trận Rạch Chiếc là rất ác liệt, cũng do một
đơn vị đặc công khác của sư đoàn 2 đánh và giữ từ một hai ngày trước. Từ ngã tư
Thủ Đức vào thì không phải là không còn ác liệt, nhất là ở cầu xa lộ Biên Hòa,
ở khu vực đó tôi còn phải bắn tới 2 quả B40 cơ mà. Thực ra đoàn xe tăng của
trung đoàn 66 (quân đoàn 2) đã bị bắn cháy gần chục chiếc nên 2 xe 843 và 390
mới thành dẫn đầu. Hình ảnh kinh hoàng nhất là chiếc xe tăng ta bị bắn cháy
ngay trước chân cầu Sài Gòn, cách một đoạn thôi. Các chiến sỹ xe tăng ấy khi
bật nắp nhào ra là những quầng lửa, chắc đó là những người lính chủ lực cuối
cùng hy sinh ngay trước khi ta chiếm dinh Độc Lập! Ngay thời điểm đó còn có 2
máy bay của địch định ném bom phá cầu Sài Gòn, nhưng vì hỏa lực quân ta, nhất
là 12 ly 7, nên chúng đã ném bom chệch sang bán đảo Thanh Đa. Thật không biết,
nếu chúng ném bom trúng và cầu Sài Gòn bị sập, thì diễn biến giải phóng Sài Gòn
có thể sẽ khác vì quân địch vẫn còn đông và mạnh lắm..."
"Khi các xe tăng chúng tôi vượt lên tiến
qua cầu Sài Gòn thì đã có biệt động thành xuất hiện dẫn đường ngay, chứ không
có chuyện lạc đường hay không ai biết đường! Các chiến sỹ biệt động cũng là của
sư đoàn 2 chúng tôi đã cài cắm và ém vào nội thành trước đó vài ngày rồi! Khi
vào được dinh Độc Lập, xe 843 của chúng tôi có hơi vướng cổng rồi sau đó rẽ
hướng vòng trái vào dinh, tôi nhảy xuống cầm cờ nhào vào. Một nữ biệt động dẫn
tôi chạy theo cầu thang bộ lên nóc dinh. Khi tôi chuẩn bị cắm cờ (treo cờ) thì
nữ đồng chí biệt động hỏi "đồng chí thuộc đơn vị nào?", tôi đáp
"đặc công Miền, trung đoàn 116, sư đoàn 2". Nữ đồng chí biệt động ấy
bèn ngăn lại "tuy cùng sư 2 với đồng chí, nhưng đồng chí không được phép
cắm cờ đâu, chúng tôi đã nhận được lệnh trên là chỉ có lính của quân đoàn 2 mới
được cắm cờ trên dinh Độc Lập thôi!" Là lính, phải chấp hành mệnh lệnh,
phải tuân theo mỗi chỉ dẫn của biệt động thành, chúng tôi đã được phổ biến như
thế từ ngày 28... Vậy là tôi lại đi xuống dưới sân dinh Độc Lập..."
"Xuống tới tiền sảnh đã thấy quân ta xua
đám ông Dương Văn Minh ra ngồi bệt hai ba hàng ở bậc lên xuống trước dinh rồi,
tay lính nào cũng lăm lăm súng trên tay. Một phóng viên người Pháp tiến tới
phỏng vấn tôi, trả lời được hai ba câu thì chỉ huy tiểu đoàn tôi vừa mới kịp
vào dinh, tiến tới ra hiệu cho tôi không được trả lời nữa. Phóng viên người
Pháp đó nói tiếng Việt rất sõi... Khi quân ta dẫn ông Minh sang đài phát thanh
thì đơn vị tôi lại tập hợp để đi đánh chiếm Tổng nha cảnh sát, sau rồi lại quay
về chiếm giữ đài phát thanh. Tối hôm đó, 30-04-1975, đơn vị tôi về đóng giữ cư
xá Đô Thành..."
"Mãi đêm hôm đó, ở cư xá Đô thành, chúng
tôi mới được bữa cơm no, do người dân quanh đấy thổi rồi mang tới cho ăn. Từ
hôm 26 đến tối hôm đó chúng tôi ăn uống linh tinh chả thành bữa, riêng ngày 30
ăn từ sáng sớm rồi mải đánh nhau mãi tới tối mới có bữa... Đêm đó, tại cư xá Đô
Thành, đơn vị chúng tôi còn xem được ti vi Sài gòn phát đoạn phim quay có cảnh
tôi cầm cờ chạy lên nóc dinh Độc Lập mà không được cắm, có cả bóng cô biệt động
kia nữa..."
- Có nhiều nhân chứng chứng kiến việc bác cầm
cờ chạy lên nóc dinh Độc Lập theo sự chỉ dẫn của nữ biệt động kia và rồi không
được phép cắm hay không?
- Nhiều chứ! Ít nhất là 8 đặc công 116 chúng tôi bám theo trên 2 chiếc xe tăng 843 và 390, cô biệt động thành, nhà báo Pháp... Khi tôi từ nóc dinh xuống thì trung đoàn 116 của chúng tôi vào dinh đã nhiều, họ đều biết chuyện này...
- Đồng đội cũ cùng trung đoàn của bác còn nhiều không? Các bác có hay gặp gỡ nhau không?
- Có chứ! Bọn tôi vẫn gặp nhau thường xuyên, nhất là 8 thằng thân nhau lắm... Mỗi lần gặp nhau, chúng tôi vẫn hồi tưởng lại nhiều chi tiết của ngày 30-4 năm ấy mà chính sử chưa thấy nhắc tới bao giờ...
- Bác nghĩ sao về việc mình không được phép cắm cờ hồi ấy? Sao bác không cắm liều đi, cho dù cô biệt động có cấm cản?
- Lúc đó tôi chỉ nghĩ đơn giản mình là lính của đơn vị phối thuộc cho quân đoàn 2, lệnh cấp trên là phải tuân thủ chấp hành thôi. Và nói thật, lúc vào chiếm được dinh Độc Lập rồi, chúng tôi không hề nghĩ việc mình hay ai cắm cờ lại trở thành nhân vật của lịch sử, con người của lịch sử cả. Chỉ nghĩ đơn giản thế là sắp hòa bình rồi, sắp khỏi phải đánh nhau rồi, đất nước sắp thống nhất rồi... Về sau có nghĩ, nếu mà lúc ấy tôi cứ làm bừa đi thì có lẽ đời mình sẽ khác hơn, sẽ khá hơn... Nhưng tại lúc đó không nghĩ được như vậy!
- Ai có thể là nhân chứng, bằng chứng cho những gì bác kể?
- 8 anh em và toàn bộ đặc công trung đoàn 116 có mặt tại dinh Độc Lập lúc đó, cô biệt động dẫn tôi chạy theo cầu thang bộ lên nóc dinh chắc vẫn còn sống, nhà báo người Pháp kia, người nào đó đã quay đoạn phim phát trên ti vi Sài Gòn đêm ấy và bản thân đoạn phim đó...
- Bác có gì nói thêm nữa không ạ?
- À, mấy tháng sau thì các đơn vị vào dinh Độc Lập ngày 30-4-1975, hình như vào lúc 10g23p, có tập và diễn lại để quay phim, đơn vị tôi cũng có tham gia, nhưng khi họ chiếu lại bộ phim được gọi là tài liệu này thì tôi không nhận ra mình và đơn vị ở đâu cả. Nói thật nhá, diễn cả đấy, quân ta lúc vào dinh Độc Lập không có quân phục sạch sẽ và đẹp đẽ như trong phim đâu...
- Nhiều chứ! Ít nhất là 8 đặc công 116 chúng tôi bám theo trên 2 chiếc xe tăng 843 và 390, cô biệt động thành, nhà báo Pháp... Khi tôi từ nóc dinh xuống thì trung đoàn 116 của chúng tôi vào dinh đã nhiều, họ đều biết chuyện này...
- Đồng đội cũ cùng trung đoàn của bác còn nhiều không? Các bác có hay gặp gỡ nhau không?
- Có chứ! Bọn tôi vẫn gặp nhau thường xuyên, nhất là 8 thằng thân nhau lắm... Mỗi lần gặp nhau, chúng tôi vẫn hồi tưởng lại nhiều chi tiết của ngày 30-4 năm ấy mà chính sử chưa thấy nhắc tới bao giờ...
- Bác nghĩ sao về việc mình không được phép cắm cờ hồi ấy? Sao bác không cắm liều đi, cho dù cô biệt động có cấm cản?
- Lúc đó tôi chỉ nghĩ đơn giản mình là lính của đơn vị phối thuộc cho quân đoàn 2, lệnh cấp trên là phải tuân thủ chấp hành thôi. Và nói thật, lúc vào chiếm được dinh Độc Lập rồi, chúng tôi không hề nghĩ việc mình hay ai cắm cờ lại trở thành nhân vật của lịch sử, con người của lịch sử cả. Chỉ nghĩ đơn giản thế là sắp hòa bình rồi, sắp khỏi phải đánh nhau rồi, đất nước sắp thống nhất rồi... Về sau có nghĩ, nếu mà lúc ấy tôi cứ làm bừa đi thì có lẽ đời mình sẽ khác hơn, sẽ khá hơn... Nhưng tại lúc đó không nghĩ được như vậy!
- Ai có thể là nhân chứng, bằng chứng cho những gì bác kể?
- 8 anh em và toàn bộ đặc công trung đoàn 116 có mặt tại dinh Độc Lập lúc đó, cô biệt động dẫn tôi chạy theo cầu thang bộ lên nóc dinh chắc vẫn còn sống, nhà báo người Pháp kia, người nào đó đã quay đoạn phim phát trên ti vi Sài Gòn đêm ấy và bản thân đoạn phim đó...
- Bác có gì nói thêm nữa không ạ?
- À, mấy tháng sau thì các đơn vị vào dinh Độc Lập ngày 30-4-1975, hình như vào lúc 10g23p, có tập và diễn lại để quay phim, đơn vị tôi cũng có tham gia, nhưng khi họ chiếu lại bộ phim được gọi là tài liệu này thì tôi không nhận ra mình và đơn vị ở đâu cả. Nói thật nhá, diễn cả đấy, quân ta lúc vào dinh Độc Lập không có quân phục sạch sẽ và đẹp đẽ như trong phim đâu...
Người cựu chiến binh có mặt tại dinh Độc Lập
và không được phép cắm cờ đầu tiên lên nóc dinh là anh em đồng hao với một
người anh học chuyên trước tôi một khóa cùng trường. Bác ấy hiện đang sống tại
thị trấn Hoằng Hóa, Thanh Hóa và "rất ngại kể về một số chuyện của ngày
30-4-1975 mà mình là một trong rất nhiều nhân chứng, bởi vì các ông ấy đang nói
khác..."
Tôi nghĩ, lịch sử nên khách quan và công bằng
- các nhà sử học rất nên nghiêm túc và tôn trọng các sự kiện thực tế, sự kiện
lõi. Nếu họ muốn tìm thì nhân chứng, vật chứng ngày 30-4 của 40 năm về trước
hãy còn nhiều đó, đừng đợi cho tới lúc mọi thứ phôi phai đi hết thì chúng ta và
con cháu chúng ta lại cứ phải chấp nhận nhiều chi tiết lịch sử ngụy tạo,
"diễn để quay phim tài liệu". Và không chỉ mỗi ngày 30-4-1975...