Thứ Hai, 4 tháng 4, 2011

HÒN ĐÁ NÉM XUỐNG AO BÈO



1. Chuyện ngoài hành lang…


Nỗ lực quốc tế hóa vụ Kù con
coi như thất bại khi chỉ có 7 cơ quan ngoại giao và báo chí nước ngoài đăng ký
dự xem phiên tòa, mặc dù thẻ vào giành cho các đối tượng này đến 4h30 chiều thứ
bảy 3-4 mới đóng lại và không  từ chối
bất cứ ai. 3 hãng thông tấn Kyodo, AFP, AP và 4 cơ quan ngoại giao là Mỹ, Phần
Lan, Úc,  Thụy Sĩ. Không biết tại sao
Pháp không mặn, hay bận đánh nhau bên Libya nên quên? Lần nào mình ra hành lang
vươn vai duỗi lưng cũng đều thấy em Phần Lan tóc vàng mình dây đứng hút thuốc tít
dưới sân.


Bay chuyến cuối ra HN nên
không kịp xem thắp đuốc đèn cầu nguyện cho Kù ở nhà thờThái Hà. Sáng sớm mắt
nhắm mắt mở đã bị dựng dậy để vào tòa nên không biết nốt ngoài cổng tòa, chuyện
gì đã diễn ra. Nghe kể là có hai tốp, một từ dân khiếu kiện đất đai và hai từ
Thái Hà dưới sự chỉ huy của hai bác Hồng Sơn và Quốc Quân. Công an gom  hơn sáu chục lên hai xe, mang ra ngoại thành
đổ xuống, hai bác cầm đầu cãi cọ co kéo tý thì hôm nay mới về được nhà. Sở dĩ
mình tìm hiểu kỹ chuyện này vì  rất muốn
biết có vị nào trong bô xít bén mảng đến không. Tuyệt nhiên không. Chắc chắn
không. Gần trưa, loáng thoáng thấy thầy giáo Đỗ Việt Khoa áo là láng coóng lẫn
thẫn đi bộ trước cổng tòa.


Toà HN có hơn chục phòng xử
(con số chả lấy gì làm chính xác vì nhân đi tìm toilet lượn lờ đếm), phòng nào
cũng kín đầy người và choang choang như cãi nhau. Như tất cả các công trình làm
mới từ kiến trúc Pháp cũ, phòng xử cực xấu so với tòa Sài gòn. Hai chục băng
ghế, thấp bé nhẹ cân thì lèn được 5 người. Gần một nửa  cử tọa là đại diện tổ dân phố nơi Kù cư trú.
Có một bác, giơ tay rõ lâu rõ cao. Cho đến khi mình nhoài lên nói thầm anh ơi chúng ta không thuộc diện được phát
biểu ở đây đâu ạ,
bác mới chịu bỏ tay xuống. Hàng cột khuất đúng mặt luật
sư Hải, ông bị tòa đuổi ra. Trước đó ông luật sư này đã lác đác bị la đuổi ra đuổi ra từ phía cử tọa.


2. …chuyện trong phòng xử…


Chuyện này sẽ kể theo trình
tự thời gian.


Như tất cả mọi phiên tòa mình
đã coi, từ án hiếp dâm án kinh tế, cho tới án chính trị, chưa phiên nào mà các
thủ tục tố tụng không bị  sai sót ở
khâu  văn bản hành chính, khi thì thiếu
số lưu khi thì thiếu ngày khi thì tháng Hai có cả ngày 30…Bám vào chuyện vặt
vãnh (rất đặc trưng tòa Việt) này để rồi phần kiểm tra nhân thân dài lê thê. Cả
chủ tọa lẫn Kù lẫn luật sư căng ngay từ khai mào, chí ít là  bằng ngữ điệu.


Kù có 3 yêu cầu: Thay toàn bộ
HĐXX- vì  là Đảng viên và kiểm sát viên
Nguyễn Đăng Hiếu- vì là người từng bị Kù tố cáo năm 2008 (hài nhất là Kù đề
nghị khai trừ Đảng ông này trong lần tố cáo ấy). Yêu cầu thứ hai là hủy phiên
tòa vì Kù chưa nhận cáo trạng và cuối, để ông chú mình-Cù Huy Chử- làm người
đại diện pháp luật. Dĩ nhiên, cả ba yêu cầu này bị bác. Việc chưa nhận cáo
trạng, theo lời kiểm sát viên, do Kù từ chối nhận vì muốn có mặt luật sư chứng
kiến nhưng Kù cũng xác nhận, đã nghe VKS đọc toàn văn cáo trạng trong trại
giam. Mang danh một tiến sĩ luật, 54 tuổi đầu, tinh thần minh mẫn, béo tốt khỏe
mạnh, chẳng hiểu tại sao lại đưa ra yêu cầu thứ ba trẻ con thế? Mình thì giải
thích có lẽ đây là cái phao cứu sinh để phòng thủ khi bí quá mang ông bố ra.
Ông chú này cũng từng là cán bộ trung cấp của Đảng.


Có một khác biệt rất lớn giữa
luật sư SG và HN. Luật sư SG, ngay cả lúc 
tranh luận gay gắt nhất  nóng nhất
thì bao giờ trước khi nói cũng thưa gửi chủ tọa. HN  cứ giơ tay xong là nói, nói phăm phăm cắt lời
chen vào cả HĐXX lẫn bị cáo. 5 vị luật sư do gia đình Kù mời được cấp giấy
bào chữa, Kù từ chối ông Trần Lâm vì lý do khi tiếp xúc trực tiếp ông này nói
sẽ bảo vệ Kù theo cảm tính, không dựa trên luật và lý do Kù nói kĩ hơn là ông
này xuất thân từ công an. Thật tiếc khi ông Hải bị đuổi (vì cắt lời chen vào
quá nhiều lần như vừa kể trên).Tiếc là vì những ý kiến ông Hải mình thấy hay
nhất, mang tính gỡ nút khai mở cho phiên tòa 
đi thông suốt. Triển lụât
giọng Hà tĩnh Nghệ an hơi khó nghe và toàn mở luật ra đọc, ls Vương thị Thanh cũng
toàn, nhưng là toàn lặp lại lời đồng nghiệp hay chủ tọa hay chính Kù. LS Huy
Sơn cho hay ông phát hiện 12 điểm khác biệt giữa vật chứng và cáo trạng. Ông bỏ
về khi chưa kịp công bố và mang 12 điều mình muốn biết nhất theo.


Sự căng thẳng giữa chủ tọa và
luật sư  chỉ vì một chi tiết, luật sư yêu
cầu đưa  10 bài viết đăng tải trên VOA,
RFA được cho là  tuyên truyền chống đối
nhà nước và phỉ báng cuộc đấu tranh giữ nước của dân tộc cho Kù, chủ tọa từ
chối vì các bằng chứng này đều đã có chữ ký xác nhận của Kù. 4 lần Triển luật dọa bỏ về nếu tòa không đưa không làm
tòa nao núng. Chủ tọa rất nhiều lần nhắc cả Kù lẫn luật sư phải phân biệt phần
xét hỏi với phần tranh tụng. Kù diễn giải lê thê, đi ra ngoài lề và mình thấy
rất rõ chủ tâm Kù muốn biến phiên tòa thành diễn đàn của Kù. Chính mình lúc này cũng lạy giời tòa đừng đưa cái xấp dày
cộp ấy cho Kù. Kù mà đọc hết nó tại chỗ  có mà ngất vì mệt. Là mình ngất ấy. Lỡ
hẹn xe đón 12h rồi chứ không bỏ về quách, vì quá chán.

Ls Thanh ghé ngang
chỗ vợ Kù đưa tài liệu gì đó trước khi ra cửa. Vợ Kù bảo sao
lại bỏ về hết thế.


Còn lại một mình, Kù tự bào
chữa cho mình. 11 điểm cả thảy chứ không phải 10 như bản bào chữa dự kiến vừa
thấy tung lên mạng sáng nay.
(Xin có lời cám ơn các bạn Dân Luận đã đăng cái bài tự
bào chữa của bác Cù Huy Hà Vũ. Nhờ có nó mà tớ đã hiểu hơn về trình độ TS Luật
của bác Vũ rất nhiều!
– Câu này lấy
từ status của một ku để khỏi phải bình thêm)
. Chung quy lại chỉ có một ý, Kù chứng minh mình không  phạm tội tuyên truyền chống lại nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam vì người bị
hại (ở đây là nhà nước) không có đại diện tại tòa và không chứng minh được
thiệt hại. Ví như Kù đòi xoá bỏ điều 4 Hiến Pháp nhưng điều ấy đã bị xóa đâu.
Mình nhớ không lầm thì điều này đã được dạy từ năm thứ nhất bậc cử nhân ở Việt
nam. Nhà nước là chủ thể đặc biệt – Đại diện VKS thực hiện quyền công tố tại
tòa chính là đại diện cho nhà nước. Trong cấu thành tội phạm,  có loại tội được cấu thành vật chất, có tội được
cấu thành hình thức. Hành vi chống nhà nước là tội phạm được cấu thành hình thức,
nghĩa là không nhất thiết đã gây ra hậu quả, mà chỉ cần quan hệ xã hội đó bị
xâm hại hoặc hành vi đó tạo ra khả năng gây thiệt hại cho các quan hệ mà luật
HS bảo vệ. Diễn giải đơn giản đoạn chép từ giáo trình đại cương trên đây nghĩa
là, chỉ cần âm mưu chống nhà nước là đủ ngồi tù rồi, chưa cần ra tay hành động.


3…. Và những chuyện không biết xếp vào mục gì


Cảm nhận về thái độ của Kù trong
phiên tòa, mình chỉ nghĩ đến hai chữ trẻ
con
, từ cái cách vênh mặt khi trả lời chủ tọa cho đến dọa dẫm ăn vạ giữa
tòa. Có lúc Kù quát tướng lên như thầy giáo bảo học trò luật sư, chú ý!, khi Kù đang nói mà mấy vị luật sư không tập trung
nghe. Một chút học thức, một chút lưu manh, một chút vĩ cuồng, con người này
đáng thương hơn là đáng tù.


Không biết đây đã là phiên
tòa đông luật sư bào chữa cho 1 bị cáo nhất chưa nhưng với mình, 4 là con
số kỷ lục. Cả 4 không cho mình cảm giác họ đang hành nghề luật sư, nhất là cuối
phiên xử, nhìn Kù lạc cả giọng tự bào chữa lấy. Ấy là chưa kể, vị luật sư nữ tự
dưng vu cho thân chủ mình có tiền án. Chủ tọa chỉnh lại, nữ cũng chẳng buồn xin lỗi. Cho đến sáng nay, thêm cái kiến nghị của
4 vị được loan truyền rất lạc địa chỉ trên mạng,  càng khẳng định cảm giác của mình. Cứ như các
vị, hoặc đang cùng với Kù hoặc mượn Kù, để  dàn dựng một scandal về tòa Việt vậy.


Có điều, scandal ấy chỉ ồn ã
trong thế giới ảo. Ngoài đời nhật kia, nó không hơn gì hòn đá ném xuống ao bèo.
Godot vẫn chưa  đến…