Em không phải nhà văn

Copy của Trang Hạ

Nên em không có việc gì để bước qua cánh cổng trụ sở Hội Nhà Văn Việt Nam ở số 9 Nguyễn Đình Chiểu cả, trừ ngoại lệ năm 2009 em phải khốn nạn với các bác.

Đầu tiên là vụ em lỡ bàn phím khui ra việc quan chức của Hội Nhà Văn đạo văn lẫn nhau mang đi Đài Loan, bảo là thơ của mình, để được danh giá với làng văn châu Á. Các bạn nước ngoài thì kinh ngạc và khinh bỉ các bác, còn các bác thì khinh bỉ em (gửi đơn kiện lên tận Bộ Công An yêu cầu Bộ Công An làm rõ mục đích và động cơ của con phản động Trang Hạ đang bôi nhọ các bác) và kinh ngạc thấy dư luận kinh ngạc vì vụ này. Các bác gọi em lên số 9 Nguyễn Đình Chiểu để thương lượng dẹp vụ này.

Em nói thẳng luôn em không phải con chó mà huýt sáo thì chạy ra, gọi tới thì dọn dẹp bãi chiến trường của các bác, chó dọn gì ngoài cứt? Em chỉ đưa ra công luận 3 bài báo vì em là nhà báo và em đảm bảo thông tin chính xác về 3 bài báo đó, chứ còn việc xác minh và kiểm điểm tiếp theo là việc nội bộ của Hội Nhà Văn Việt Nam chứ không phải nghĩa vụ của cô Trang Hạ. Bác gì, trời ơi sao tự nhiên em quên tên, mà là Trưởng Ban Kiểm Tra của Hội, ngồi ở văn phòng tầng 1 ấy (trời ơi sao mình nhớ được mỗi tên bác Thỉnh ngồi ở tầng 3 thôi nhỉ?) sao em chỉ nhớ bác này ngày xưa mười mấy năm trước đăng truyện ngắn của em lên Văn Nghệ Quân Đội ấy, bác ấy bảo là đã họp rồi (ý nói cuộc họp cuối tháng 6/2009 mà các báo có đăng) nhưng sang Đài Loan thì tốn tiền quá, mà đây là lỗi của quan chức Hội Nhà Văn chứ không phải lỗi của Hội Nhà Văn.

Em bảo là, chi phí một người đi công tác 1 tuần như thế là 10 triệu đồng, Hội Nhà Văn chi 20 triệu đồng cho 2 đồng chí đi làm việc, đó là cái giá rất rẻ vì 20 triệu đó sẽ mua lại được uy tín của Hội Nhà Văn. Còn cô Trang Hạ tự đi mà xác minh thì em tại sao lại phải hầu Hội Nhà Văn?

Bác nói, nhưng cũng có ý kiến này ý kiến khác, nói là tốn tiền quá, nên thôi, và nguyên văn “Kể cả xác minh được rõ thì chúng tôi cũng có cách đỡ cho chị Hoa” (he he chị Hoa này là chị Hoa quan chức Hội Nhà Văn, không phải chị Trang Hạ mà Hội nhà văn vừa huýt sáo gọi tới chầu trước mặt).

Nghe thế mình biết là không cùng tầng bay thì khó lòng đối thoại. Bây giờ cứ bắt máy bay khác bay cùng tầng bay với mình, là thể nào cũng có tai nạn hàng không. Mình chỉ bảo một câu là, bên Đài Loan có gửi thư phản đối hai nội dung của Hội Nhà Văn Việt Nam đưa ra trong cuộc họp vừa rồi đó (họ quan tâm tới mức, tự nhờ người đón đọc báo mạng rồi dịch cho họ xem) và họ khẳng định cái tờ bản thảo mà quan chức Hội Nhà Văn đưa ra thanh minh không phải cái bản thảo trong hồ sơ mà họ đang giữ đâu, bịa đặt đó, họ chờ các bác sang làm việc, có xếp lịch rồi đó, còn có sang không, có định làm cho rõ trắng đen hay để cứt trâu hóa bùn thì là việc của… Việt Nam, hổng phải việc của họ!

Coi như vụ tiền mà Đài Loan trả cho thơ của Lò Ngân Sủn, quan chức Hội Nhà Văn cũng quỵt.

Vụ thứ hai mới là vụ đau tim. Bên Đài Loan tỏ thiện chí muốn Trang Hạ thu xếp để mời tác giả thật của thơ sang, coi như là một cách đính chính với độc giả, “trả lại tên cho thơ” chứ họ cũng… đâu phải chó mà Hội Nhà Văn Việt Nam huýt sáo một phát, chó chạy đi cải chính hộ cho lỗi lầm của chủ? Thế là Festival thơ năm 2009 mời nhà thơ Hữu Thỉnh (với tư cách Tổng biên tập tạp chí Thơ, chứ ko phải tư cách chủ tịch HNV) sang dự, sau khi một mình em lo liệu mọi việc từ làm hồ sơ, dịch thơ, hiệu đính, dịch tiểu sử, làm ảnh, chạy đi chạy lại lên Hội Nhà Văn lo làm giấy mời, xong đến khi đặt vé máy bay xong thì nhà thơ dứt khoát không đưa hộ chiếu và cũng… không đi. Vậy mà suốt mấy tháng ròng mình vất vả chạy đi chạy lại thì bác không hề nói gì, giờ làm lỡ cả mọi việc, chương trình lên rồi, kỷ yếu đã in, đã thuê cả Thánh đường sách ở Đài Bắc trọn một tối cho bác ngồi kể thơ, giờ biết làm sao?

Bác bảo, bác ngồi tầng ba, bác sợ Trung Quốc.

Em bảo, có nhà thơ Trung Quốc sang tham dự bình thường mà.

Bác bảo, bác chỉ đi sang Đài Loan tham dự Festival thơ với điều kiện, cô Trang Hạ giúp Hội Nhà Văn nối lại quan hệ với Hội Nhà Văn Trung Quốc.

Kinh ngạc tột độ!

Bác bảo, từ 2006 đến giờ, chính xác hơn là từ khi Thiết Ngưng lên làm chủ tịch Hội nhà văn Trung Quốc, “hội nó” đểu lắm đã lờ “hội của bác” đi. Hội Nhà Văn Việt Nam gửi hoa và điện mừng bà Thiết Ngưng lên làm Chủ tịch Hội Nhà Văn TQ, “nó” không thèm trả lời. Hội Nhà Văn Việt Nam gửi hoa và điện mừng Quốc khánh Trung Quốc, “nó” không thèm trả lời. Hội Nhà Văn Việt Nam gửi công văn mời tham gia giao lưu văn hóa, “nó” không thèm trả lời. Hội Nhà Văn Việt Nam mở hẳn cả một Hội Thảo cho “nó” tại Hà Nội, “nó” chỉ gửi một công chức bàn giấy chả biết gì về văn chương sang chiếu lệ. Hội Nhà Văn Việt Nam gửi công văn mời tới 35 nhà văn của “nó” sang Hội nghị quảng bá Văn học VN ra thế giới, mà “hội của bác” đặc cách lo toàn bộ chi phí tàu xe đi lại đủ thứ cho nó, vào tháng 1/2010 sắp tới, nó càng lờ đi coi như câm điếc.

Giờ lỡ nó lấy cớ vì bác đi Đài Loan mà nó không thèm sang Việt Nam, thì hỏng cả việc lớn của bác à? Giờ Trang Hạ liên hệ với Thiết Ngưng để lo liệu vụ này, đảm bảo ăn chắc thì bác mới đi Đài Loan.

Mình bảo, nó không đi đã có một trăm đại biểu nước khác, lo gì? Trang Hạ lấy tư cách gì để mà làm cái việc này?

Bác bảo nhỏ, nhưng khốn nỗi kinh phí của nhà nước chỉ cấp cho các bác để o bế quan hệ với Trung Quốc chứ không phải tiền tỷ hàng năm để làm văn làm chương với quốc tế nào khác. Cái này nó liên hệ mật thiết tới… tiền.

He he mình hiểu ra bản chất vấn đề. Nhưng kinh hãi hơn là nhận ra bản thân đang khinh bỉ cái nỗi sợ mà người ta không dám gọi tên là nỗi sợ ấy. Mọi người cũng chắc đã hiểu ra cách lựa chọn của Trang Hạ. Đã bảo em không làm chó mà, dù có người muốn em trong vị trí chó.

Kết cuộc, 1/2010 năm nay, có bảy sinh viên Trung Quốc cùng hai biên tập viên tạp chí văn học (trong đó chỉ có nhõn 1 người làm nghiên cứu trong lĩnh vực Văn học và có một dịch giả) sang tham gia Hội nghị hoành tráng của các bác Hội Nhà Văn VN. Không hổ danh nước lớn, bên hội trường mình, họ ngủ gật trong mọi buổi người VN độc thoại trên micro không phiên dịch. Những đại biểu ngồi cạnh mình chỉ nhìn họ kỳ lạ và xì xào chứ không đoán ra được bản chất của việc ngủ gật.

Làng văn mà, mình chỉ là Thị Nở vô thừa nhận trong cái làng đó (mà còn có nguy cơ chửa hoang với thành phần phản động làng nữa) nên được vào đình gặp Bá Kiến với mõ làng đã hân hạnh tuyệt vời rồi, còn dám hó hé gì? Mà các bạn Trung Quốc cũng duyên phết, ngủ gật trong làng văn Việt Nam đâu phải một tội?

TITANIC TRÊN CẠN (KỲ 1)

Tất cả những con số đưa ra dưới đây là của
tháng 12/2007 tại TP HCM và chính xác 100%. Tạm đặt tên là tờ  9 ngìn.

Tổng số lượng in 900 tờ. Thực bán 98. Biếu
nội bộ và các cơ quan ban ngành 211. Báo ế cân ký 191. 400 tờ Phú Mỹ Hưng mua,

Beo đưa PMH ra sau cùng là có ý đồ dẫn giải.

Thời gian trước đó, khu đô thị mới đẹp nhất
nước bị báo chí dập cho tơi tả vì trốn thuế tới 10 triệu USD, trừ 9 ngìn đi
ngược xu thế chung . Trả ơn ấy, PMH đặt
mua hàng ngày 400 tờ thay vì đăng quảng cáo. Nhưng cư dân PMH thì không đọc, mà
toà soạn phải mang ra ngoài sân bay Tân Sơn Nhất. Sân bay chỉ cho để chỗ cửa
đến, tay xách nách mang, ai  chịu ghé mình lấy báo đọc ở thời điểm và vị trí
ấy. Em dâu Beo làm trong đó toàn lấy về cân ký hàng tuần. Nhân viên gọi  số
này là 400 tờ đánh đĩ (với PMH).

9 ngìn là tờ hiếm hoi hiện nay vẫn nhận bao cấp hoàn toàn từ nhà nước. Nếu
nhìn cơ ngơi của cơ quan chủ quản nó, không có bất cứ các loại báo hình báo nói
báo viết nào có thể sánh bằng. Tọa lạc trên dăm vài vị trí kim cương của các
thành phố lớn, văn phòng thênh thang  tất cả các tỉnh thành, ấy là chưa kể
đại diện ở gần 30 nước trên thế giới với nhà, xe thoải mái. Gần nghìn mét vuông
tại Mã chỉ 2 nhân viên bật tất cả các loại đèn đuốc trong 6 phòng, Mỹ thì có
tới 2 văn phòng với tin tức dịch là chính trong khi quy chế  chỉ được
dịch…40%. Nói cho rõ, 40% này hoàn toàn có thể ngồi trong bếp nhà Beo cũng làm
được nếu bạn biết tiếng Anh và có một cái laptop, không cần sang tới Mỹ. Beo có
thời dưới quyền trực tiếp một bác ngồi mấy nhiệm kỳ ở Mỹ, suốt 4 năm chả thấy
bác í tự biên ra được chữ nào cho giông giống người làm báo, cái bác mà Beo có
lần kể trên blog này, khen ông Máckét đọc cũng tạm được ấy.

9 ngìn thoi thóp cho đến giờ. Điều đáng nhấn mạnh 9 ngìn là bộ mặt, là
biểu tượng thông tin, là cơn cớ xin tiền nhà nước mỗi năm…của  chủ quản.
Cách đây hai ngày, một sáng kiến kinh hoàng nuôi hy vọng sống còn của cả bộ sậu
đã được ký duyệt bởi bác Người Tốt: sau khi bao sản, nay nhà nước lại tiếp tục
bỏ tiền lần hai, bao tiêu 9 ngìn. Dĩ nhiên phải vác lên vùng sâu vùng xa
mà biếu tặng, chứ vùng đô thị thì …hết chỗ để nâng số lượng biếu rồi.

Chủ quản 9 ngìn mấy năm nay liên tiếp
xây  mới trụ sở, Beo còn biết chi tiết cơ quan xây xong thì nhà dân nào
cũng lên đời theo hay là chú bác nào thêm khoảnh nhà vườn bao nhiêu mét vuông ở
Bình Phước. Nhưng đấy lại là góc khác, của chuyện một trong những Titanic trên
cạn này.

HỊCH TÂN THỜI

Copy của huyvq.com

Ta thường nghe: Bill Gate bỏ học vào ở gara ôtô, mà lập nên Microsoft; Steve Jobs lật lại lộ trình điều hành “Quả táo”, tạo thành cơn sốt iPod Iphone. Douglas Engelbart mỏi tay, làm nên “con chuột”; Shigeru Miyamoto mê chơi, vẽ ra “chàng sửa ống nước”. Steve Colley, một lập trình viên trẻ tuổi, thiết lập Maze War mà khai sinh GO thế giới; Gabe Newell, một gã sinh viên béo quay, bị đuổi học khỏi Havard mới viết thành cuộc chiến Half-Life.
Trên toàn cầu, xét ra các bậc danh nhân sáng tạo, biết đam mê tìm ra cái mới như thế, thật sự rất nhiều. Ví thử họ khư khư thói an phận thủ thường, ôm giữ “khuôn vàng thước ngọc”, thì cũng đến chết phí hoài ở nơi xó cửa, sao có thể lưu danh trong nền công nghệ, cùng trời đất muôn đời bất hủ được ?

Các ngươi vốn dòng đam mê cày cuốc, không hiểu lý sự, nghe những chuyện ấy, hẳn nhiên nửa tin nửa ngờ. Thôi, việc năm châu bốn bể xa xôi hẵng tạm không bàn, nay ta lấy ngay chuyện GO Việt Nam mà nói.

Lê Hồng Minh là người thế nào? Giám đốc kinh doanh đầu tiên của ông ta là Vũ Việt Sơn lại là người thế nào? Vậy mà đem một Kiếm hiệp tình duyên quặt quẹo đất Tàu, về bôi tác nên Võ lâm truyền kỳ, cung cấp dịch vụ game có bản quyền thu phí đầu tiên, làm đảo lộn thế giới online Việt còn chập chững với MU, khiến hàng ngàn game thủ đến nay còn cần mẫn đăm chiêu trong đó ! Ông Trần Phương Huy là người thế nào? Các cộng sự VTC Game của ông lại là những người thế nào? Vậy mà đương lúc gamer còn say sưa ruổi ngựa hành hiệp dã tẩu, lại dám đưa ra trò chơi nhảy nhót, tạo nên cơn sốt Miss Audition chỉ trong vòng 1 năm, khiến cho lực lượng game casual Việt đến nay chẳng thua gì đội quân hiệp khách online !

Huống chi, ta cùng các ngươi sinh ra phải thời công nghệ, lớn lên gặp buổi online. Lén nhìn bọn đua xe ẩu tả nghênh ngang ngoài đường, lũ đú đởn nhảy nhót chốn vũ trường mà thác loạn điên cuồng, dân mê bay chìm đắm cõi phù dung mà coi nhẹ sinh mạng. Lắm kẻ ỷ thế COCC xài tiền bạc vô độ cho thỏa lòng tham khôn cùng; khoác hiệu dân chơi sành điệu chìm đắm trong tửu sắc đê mê rồi phí tuổi xuân có hạn. Họ tự đem cổ tròng vào thòng lọng, tránh sao khỏi tai họa về sau.

Ta thường tới bữa Tru Tiên, nửa đêm Đột Kích, chuột xoay Chiến quốc, phím cắt Anh Hùng; chỉ giận khó bề xả thịt VinaGame, lột da Asiasoft, ăn gan Quang Minh DEC, uống máu VTC Zone; dẫu trăm acc ta rải đầy các chợ, nghìn acc ta chết oan lock nghiệt, cũng nguyện không dừng.

Các ngươi ở lâu trong môi trường GO, thứ hạng đều tỏ tường. Không có thẻ thì cày ra áo; không có gold thì train ra gươm. Level thấp thì kêu giúp kéo; lượm rác ít thì khóc xin tiền. Di chuyển thì qua dịch trạm; hồi tống đã có thổ phù. Săn boss thì cùng nhau sống chết; nhặt item thì cùng nhau vui cười. So với Bill Gate nuôi quân kỹ thuật, Lê Hồng Minh chiêu nạp GM, nào có kém gì ?

Nay các ngươi ngồi chơi game free mà không biết lo; thân chịu đè nén mà không biết thẹn; làm kẻ anh hùng chịu luật 5 giờ mà không biết tức; nghe báo chí viết bừa về nạn nghiện game mà không biết căm. Có kẻ lấy trò chát chít làm vui; có kẻ lấy việc auto làm thích. Có kẻ chăm lo cày cuốc để trả net qua ngày; có kẻ hiếu sát PK để thỏa lòng vị kỷ. Có kẻ hiếu thắng ganh đua mà vung tiền quá lố; có kẻ ham đồ vật ảo mà hack acc người ta. Có kẻ thích level cao; có kẻ mê chửi tục.

Nếu bất chợt một ngày server đóng cửa, nhà quản lý khóa giờ, thì mẹo auto không đủ kiếm ra tín hiệu Internet; trò hack boot không thể duy trì dịch vụ online. Acc nhiều không thay được xác thân tàn tã; item lắm không ích gì sự học tập dở dang. Tiền ảo muôn vàn không mua được thời gian đã mất; đẳng cấp thật cao không thế được sức khỏe tiêu hao. Sở thích đam mê không làm người ta hiểu hết; to mồm khóc lóc không giúp người ta lắng nghe. Lúc bấy giờ tất cả chúng ta đều phải off game, đau xót biết chừng nào!

Chẳng những acc của ta không còn, mà niềm vui các ngươi cũng mất. Chẳng những item của ta bị xóa, mà vợ ảo của các ngươi cũng bỏ đi. Chẳng những bang phái đệ huynh ta tan đàn sẻ nghé, mà tình cảm thống khoái của các ngươi cũng bị kẻ khác dèm pha. Chẳng những thân ta vì game mà uẩn ức trong tâm, mà các ngươi cũng không khỏi mang danh là đồ sa đà nghiện ngập. Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn online thỏa thích, phỏng có được chăng ?

Nay ta bảo thật các ngươi, nên lấy tâm niệm “đưa niềm vui cuộc sống thật vào game, đừng để đẳng cấp game ảo che mờ cuộc sống” làm câu điều độ; chọn thái độ “chơi game cùng bạn bè, không để máy tính chơi game” làm nỗi răn đe. Phải tự giác tiết giảm say mê, chấn chỉnh lịch biểu bản thân, xây dựng quan hệ cộng đồng. Dùng game làm đầu mối giao lưu thân hữu, giải pháp kết nối anh em, khiến mỗi người đều thân ái hết lòng; lấy game làm phương tiện phấn đấu, động cơ tìm hiểu công nghệ, học tập chí hướng kẻ tài danh khiến mỗi người đều tự giác trách nhiệm. Hãy nhìn xa trông rộng, đón trước liệu sau; kẻ có tài hacker sao không vận nghiệm tương lai tham gia game trường sản xuất; người có lực đầu tư mua tài sản ảo lấy danh sao không tài trợ những chương trình phô trương uy thế game thủ ?

Không thỏa hiệp mấy nhà phát hành bừa bãi, giữa chợ quăng con; trò trước chưa xong, game sau đã có; tổ chức lắm vụ nhiễu nhương, kêu gào tranh đua cày cuốc; event “hút máu”, đại sứ “scandan”; ngoài mặt chối từ tài sản ảo, sau lưng bày đấu giá item; phía trên luồn lách thông tư 60, bên dưới phó mặc điều 5 khoản 6; miệng phàn nàn game thủ “trâu vàng”, tay sấp ngửa chiêu bài nạp thẻ. Không chấp nhận tư duy chơi game lạc hậu, tụt dốc ca tụng 2D; tích hợp auto bên trong, phô trương hào nhoáng vẻ ngoài; beta không reset, open chẳng kiểm tra; server cứ mập mờ mở ra, dịch vụ lại âm thầm chết yểu.

Mạnh dạn đối thoại những tư duy dự thảo, ngồi salon nói chuyện vỉa hè; chưa ăn ớt phán chuyện cay, không đi đêm ngồi vẽ quỷ; mắt nhắm không nhìn nghìn điều tích cực, trí mờ chỉ biết mấy sự tồi tàn; chẳng hướng đến tầm công nghệ trăm năm, quanh quẩn gói mình ngang vai thập kỷ. Đánh đồng chơi game với xì-ke ma túy, sao không nhìn lịch sử nền công nghiệp đá banh. Muốn tuổi thơ chăm chỉ học hành, nhưng chỉ biết hăm he ngăn cấm. Sự trách nhiệm đổ qua đổ lại, không kẻ đứng ra; những thiệt thòi thời đại gây ra, chẳng người đón nhận. Phụ huynh - nhà trường - xã hội, khéo gầm gào con trẻ sự bê tha; danh quyền - chức tước - đô la, giỏi đua
tranh người lớn há thật thà !

Cầm như được như vậy, chẳng những niềm vui của ta mãi mãi vững bền mà ý tiêu khiển các ngươi cũng suốt đời tận hưởng. Chẳng những chúng ta kết đoàn thân thiện, mà nhà phát hành cũng rõ cách tham gia. Chẳng những nền công nghiệp game Việt vươn dậy ngàn xa, nhà quản lý cũng được hàng triệu người ca tụng. Chẳng những thân ta không hàm oan bia mồm “con nghiện”, mà mỗi gia đình cũng tự biết tu chỉnh hành xử tạo tiếng thơm. Chẳng những giới game thủ chúng ta có hướng vươn lên, mà trật tự xã hội cũng lấy đà thong dong kiến thiết. Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi không muốn online thỏa thích, phỏng có được không ?

Nay ta nghe nhà quản lý đang chọn lọc ý kiến muôn người hợp thành một dự thảo, gọi là quy chế quản lý game online. Nếu các ngươi biết góp sức cải tiến dự thảo này, hợp tình thấu lý, đúng lẽ thuận tâm, thì cơ may chúng ta được người đời công nhận; nhược bằng khinh bỏ dự thảo này, rắp răm bày trò đối phó về sau, thì trọn đời chúng ta đành mang tiếng nhục “lũ nghiện game”.

Vì sao vậy ? Game online với chúng ta là thú tiêu khiển hợp thời đáng mặt, mà các ngươi cứ điềm nhiên không muốn rửa nhục, không lo phòng nguy, lại không biết nhìn nhận hành vi chính mình, chẳng khác nào tự vạch áo phơi lưng chịu quăng gạch đá, vác mặt cho người ta trát trấu bôi tro. Nếu vậy rồi đây, lỡ luật có sơ hở ban ra, tất thảy cực khổ muôn bề, há ta và các ngươi còn mặt mũi nào đứng trong game mà hô hét nữa ?

Cho nên ta viết bài hịch này để các ngươi hiểu rõ bụng ta

NHÂN QUYỀN

Copy chuyện bên Mỹ trước,
bàn chuyện Việt ta sau

Nước Mỹ đang trong giai đoạn
cải cách mạnh mẽ khi Tổng Thống Obama kí thành luật một văn bản dài 2300 trang
về thay đổi cấu trúc tài chính Mỹ vào ngày 16 /7 /2010. Hai tuần sau, tiểu bang
Arizona được
tòa án liên bang thông qua một phần về các biện pháp cứng rắn với người nhập cư
trái phép. Cả hai bộ luật được đưa ra với cùng một chủ đích là bảo vệ quyền lợi
người dân Mỹ, góp phần củng cố trật tự xã hội cũng như bảo toàn sự phát triển
bền vững đất nước. Mục đích của hai bộ luật trên là rất cần thiết đặc biệt
trong bối cảnh toàn cầu hóa như hiện nay, thế nhưng phương thức thực hiện của
tiểu bang Arizona đối với vấn đề người nhập cư trái phép lại hoàn toàn đi ngược
với sự phát triển kinh tế lẫn chuẩn mực đạo đức cơ bản của xã hội.

Bộ dự luật về nhập cư trái phép
ở Arizona có những điểm chính như sau: 1) cá nhân hay doanh nghiệp nào thuê
những lao động nhập cư sẽ bị quy vào tội hình sự, thay vì xử phạt hành chính
như trước đây, 2) cảnh sát được quyền hỏi giấy tờ tùy thân đối với bất kì đối
tượng bị tình nghi là nhập cư bất hợp pháp, và 3) cảnh sát được quyền bắt, khám
xét bất kì đối tưong bị tình nghi là nhập cư bất hợp pháp mà không cần giấy cho
phép của tòa án.

Những người lao động bất hợp
pháp là những người nghèo, về cơ bản là những lao động cần cù và siêng năng.
Nếu chúng ta làm một thống kê sơ bộ (quan sát) về những công việc mà những
người nhập cư bất hợp pháp có thể thực hiện đều là những công việc bần cùng
nhất của xã hội như rửa chén, quét dọn, khuân vác, v.v…. Họ chấp nhận làm 12
tới 16 tiếng/ngày với mức lương rẻ hơn mức lương tối thiểu của tiểu bang. Thử
hỏi, làm sao bộ phận người nhập cư trái phép lại lấy đi công ăn việc làm của công
dân Mỹ khi trợ cấp thất nghiệp cho họ còn cao hơn thu nhập của những công việc
như thế. Ai sẽ đi rửa chén với mức lương 1200 USD khi nằm nhà nhận trợ cấp 1400
USD?   

Mức lương cơ bản ở tiểu bang Arizona là 8.25 USD/h.
Những người lao động trái phép mà tôi có dịp được tiếp xúc chấp nhận mức lương
là 5 tới 7 USD/giờ. Vì thế nếu mướn những người lao động trái phép thì các công
ty nhỏ có khả năng giảm tới 30% chi phí tiền lương cho nhân viên. Từ đây, chúng
ta có thể hình dung được khoản tiền có thể tiết kiệm được của các công ty vừa
và nhỏ, và đặc biệt là ở các công trường xây dựng khi khoảng cách giữa mức
lương cơ bản của công nhân Mỹ với lao động không giấy tờ còn lớn hơn nữa. Điều
này có thể thúc đẩy sự phát triển của các công ty vừa và nhỏ và từ đó thức đẩy
nền kinh tế đất nước khi hơn 90% trong tổng số doanh nghiệp Mỹ là vừa và nhỏ.

Ngoài những ảnh hưởng không nhỏ
về kinh tế, các biện pháp đối với nhập cư bất hợp pháp của Arizona còn vi phạm những điều cơ bản về đạo
đức xã hội.

Trong bộ dự luật, chính quyền Arizona cho phép cảnh
sát được quyền xét giấy tờ tùy thân, hay bắt giữ không cần giấy của tòa án đối
với những người bị tình nghi là nhập cư bất hợp pháp. Việc trao cho cảnh sát
những quyền hạn như thế sẽ dẫn tới nguy cơ phá vỡ các thành quả chống phân biệt
chủng tộc trong một thế kỉ qua. Lịch sử Mỹ đã chứng kiến các sự kiện tàn khốc
liên quan tới chủng tộc và nổi bật nhất là ở thế kỷ trước, nhóm tội phạm KKK
tước đi quyền được sống của bộ phận người da đen chi vì sự khác biệt về màu da.
Và giờ đây, chính quyền Arizona
cũng sẽ lấy đi quyền được sinh sống của những người nhập cư trái phép chỉ vì,
bề ngoài họ khác với những người Mỹ.

Chính phủ Arizona cam đoan sẽ huấn luyện đội ngũ cảnh
sát cách nhận dạng những người nhập cư bất hợp pháp một cách khoa học. Thế
nhưng, trong mỗi chúng ta đều có một cảm xúc riêng khi tiếp xúc với ai đó lần
đầu tiên, chưa kể những định kiến có sẵn. Liệu có thể làm xã hội tốt hơn
khi phát triển với những quyết định phi nhân đạo với một dân tộc khác?