*** Không hiểu tại sao không
ai hân hoan với kết quả thi môn sử hàng ngàn điểm 0 vừa qua. Phải thế, cả hệ
thống mới chuyển động được. Toàn 9 với 10, còn u mê dài lâu.
Chuyển động đầu tiên, thuộc
về các nhà chép sử. Chửa nói đâu xa, lịch sử hiện đại, nhân chứng vật chứng đang
còn lênh khênh, viết đã sai. Khảo đầu phải đi trước khảo cổ, tinh thần Việt, là
thế.
Thứ đến là các nhà làm văn
hóa, công cụ bổ trợ cho việc dân ta phải biết sử ta to lớn và hữu hiệu
nhất. Phim về cụ Lý Công Uẩn đang chiếu
trên TV, họ dạy sử rằng, Thánh mẫu Liễu
ra đời trước cụ Lý, khi cho cụ đi nghe
tom chát. Ngay bộ phim quảng bá đình đám, rồi sẽ ẵm giải lớn giải bé của liên
hoan phim nay mai, các nhà làm văn hóa không phân biệt nổi UBND và HĐND hay quy
chế bầu bán cấp chủ tịch tỉnh hiện hành. Tiểu thuyết sử vốn đã hiếm, lại rất
khó đọc bởi các nhà văn gửi gắm, không, phải nói cưỡng hiếp lịch sử, khi nhồi
nhét vào nó quá nhiều tinh thần của thời hiện đại. Mà nào nhồi nhét có xuôi,
đọc ra tinh thấy nỗi u uẩn bé mọn, của cá
nhân nhà văn.
Cuối cùng, mới đến ngành giáo
dục. Ông này phán cải tiến chế độ thi cử, ông kia bàn thay đổi sách giáo khoa,
ông nữa vừa phán vừa bàn, thay ông bộ trưởng đổi bà thứ trưởng…Có ông phét cật
lực, cho tự chủ trường tôi sử sẽ giỏi. Đòi hỏi sự chuyển mình ở đây, phải chuyển
từ gốc hệ thống, không chỉ của những người trong nghề.
*** Giáo dục thời internet là
cung cấp phương pháp chứ không phải nhấn chìm trẻ con trong một bể thuộc lòng sơ
yếu lí lịch các danh nhân. Học phổ thông ở New Zealand, cách người ta dạy Gái
đẹp về Shakespeare thế này. 2h trên lớp, thầy giới thiệu tiểu sử tác giả, các tác phẩm và địa chỉ tra cứu (kể
cả số phích trong các thư viện thành phố), về lịch sử Anh thời Shakespeare
sống. Sau hai tuần tự tìm đọc theo hướng dẫn của thầy, Gái đẹp phải nộp bài (gọi
là bài kiểm tra hay bài thu hoạch đều đúng).
Muốn viết về tác phẩm nào của Shakespeare và trình bày theo hình thức nào cũng
được kể cả làm thơ, miễn đủ 800 từ. Điểm cao nhất thuộc về trò viết ra được cái
mới, khác hơn những gì đã đọc được. Chưa hết. Phải làm thêm một bài theo nhóm.
Bốn chàng và nàng châu vào viết chung, sau đó một đại diện trình bày miệng trước lớp. Dĩ
nhiên, điểm số chung cho cả 4.
*** Beo cực kỳ ấn tượng cách
trả lời phỏng vấn hay giao lưu với khán giả trên sân khấu của các ca sĩ Sàigòn
cũ về nước biểu diễn. Điểm mặt hàng diva sẽ thấy ngay những Hồng Nhung, Thanh
Lam, Mỹ Linh có nền tảng giáo dục ra sao, so với Tuấn Ngọc, Hương Lan, Khánh
Hà, Giao Linh… Khiêm nhường, lịch sự, chân
thật và vì thế tạo cảm giác rất sang trọng. Những điều tưởng giản đơn nhưng hầu
như không ca sĩ trong nước nào làm nổi.
Hẳn nhiên, chả ai chỉ nhìn
vào một bộ phận cỏn con mà suy ra mặt bằng cả xã hội nhưng thiển nghĩ, sự sang
trọng các ca sĩ kia có được phải thấm
vào từ bé, rồi dung dưỡng bởi môi trường xung quanh thế nào mới bền lâu đến
vậy.
Hu hu, khuôn viên trường ở New Zealand của Gái đẹp.