PHẢI THAY ĐỔI MỘT ĐIỀU LUẬT VÔ LÝ

Trích ý kiến của Nhà văn Việt kiều Đức Nguyễn Văn Thọ.

Luật Quốc tịch, quốc hội nhà nước XHCN VN ban hành năm 2008, quy định: “ Trước 01-07-2014, người Việt định cư ở nước ngoài phải đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam.“

Ngày 4-04-2014, ông Nguyễn Thanh Sơn, thứ trưởng Bộ ngoại giao cũng nói rằng: “từ thời điểm luật này có hiệu lực đến trước ngày 1/7/2014, kiều bào nếu không đăng ký thì sẽ mất quốc tịch“. 
Khi công bố điều luật này Bộ ngoại giao đã không hề giải thích cụ thể rằng, ai là người phải đăng kí quốc tịch? Ngay sự trả lời của ông Nguyễn Thanh Sơn cũng để nhiều người hiểu rằng tất cả những người Việt Nam sống ở nước ngoài đều phải đăng kí lại quốc tịch.
Đây là một điều phi lí.

Bởi vì một thực tế rõ ràng là, trong số hơn 4 triệu kiều bào hiện nay đang sinh sống ở nước ngoài, thì hầu hết bà con đều đã có hộ chiếu Việt Nam do các cơ quan có thẩm quyền thuộc Nhà nước Việt Nam cấp. Như vậy về mặt pháp lý, đương nhiên, khi đã cấp hộ chiếu cho họ, nhà nước ta đã công nhận về vấn đề quốc tịch của số người này, chứng nhận họ là Công dân của nước CHXHCN Việt Nam, hộ chiếu còn ghi rõ cho người được cấp hộ chiếu một mục Quốc tịch: Việt Nam. Hồ sơ trong tất cả các đại sứ quán của ta ở nước ngoài, khi cấp hộ chiếu cho ai đó, đều đã được lưu giữ.

Thứ hai, về mặt cá nhân, những kiều bào khi đã nhận hộ chiếu, tức là họ cũng tự thừa nhận việc giữ lại quốc tịch của họ. Chúng ta cũng có những quy định cụ thể rằng, nếu công dân nào xin thôi quốc tịch, đều phải làm hồ sơ để Chủ tịch nước phê duyệt và hồ sơ từ bỏ quốc tịch cũng lưu trong tàng thư của các cơ quan ngoại giao và công an ngoại kiều. 
Điều luật này với sự thiếu rõ ràng của Bộ ngoại giao làm vấn đề trở nên thiếu sự minh bạch, gây hoang mang cho hơn 4 triệu đồng bào ta ở hải ngoại. Cũng theo ông Nguyễn Thanh Sơn, hiện nay chỉ có 6 ngàn người trong số 4, 5 triệu đồng bào ta đăng kí quốc tịch. Như vậy sau ngày 1-7-2014, điều vô lí nói trên sẽ đẩy hàng triệu người Việt bơ vơ không còn tổ quốc. Gần 4 triệu người không còn quốc tịch nữa, dù họ không muốn, sẽ gây hậu quả khôn lường bất ổn về chính trị và thiệt hại không nhỏ về kinh tế, trái với tinh thần nghị quyết 36 của Đảng trong chính sách đại đoàn kết dân tộc, gây thiệt hại không nhỏ về kinh tế nước nhà khi một bộ phận kiều bào đầu tư kiến thiết đất nước bỏ cuộc. 
Một điều luật trái với thực tế khách quan như vậy, cũng dễ là kẽ hở để dễ sinh ra tiêu cực trong các bộ phận lãnh sự ở các cơ quan ngoại giao của ta. Tôi đề nghị Quốc hội khẩn trương xem xét vấn đề này. Ý kiến của cá nhân tôi là, những ai là người Việt Nam ở nước ngoài đã có Hộ chiếu Việt Nam không phải đăng kí lại quốc tịch.