Tự dưng một stt nhảy vào tường nhà mình, của một nhà thơ lớn, viết về Chinatown. Dù muốn dù không cũng phải nói rằng, bài viết biện minh cho chính sách bài Hoa cực kì vô nhân đạo năm 1979 của chính quyền VN khi cho rằng, Trung quốc dùng Chinatown để bành trướng khắp thế giới.
Các chứng minh cho lập luận, nó sai về kiến thức đến mức mình tuyệt đối không có ý tranh luận. Tuy nhiên, điều khiến "hoảng hốt" là, không ít văn nhân kẻ sĩ vào comment đầy hoan hỉ.
Ngứa miệng, thế là phải viết. Sẽ có 2 phần: Phố Tàu ở Sàigòn và ở Boston; Chính sách bành trướng Mỹ của Trung quốc ra sao. Phần Chợ Lớn copy của Ngô Quốc Túy.
***
1. Phố Tàu đầu tiên trên thế giới : Chợ Lớn
Năm 1644, nhà Minh bị nhà Thanh lật đổ. Chủ trương bài người Hán tận gốc rễ của người Mãn, đã khiến hàng chục vạn người Hoa từ Quảng Đông, Triều Châu, Phúc Kiến, Hải Nam..., vượt biển Đông về phương Nam tị nạn. Miền Đông Nam Bộ là một trong những vùng đất của Việt Nam, được chúa Nguyễn cho phép người Hoa nhập cư nhiều nhất.
Các chứng minh cho lập luận, nó sai về kiến thức đến mức mình tuyệt đối không có ý tranh luận. Tuy nhiên, điều khiến "hoảng hốt" là, không ít văn nhân kẻ sĩ vào comment đầy hoan hỉ.
Ngứa miệng, thế là phải viết. Sẽ có 2 phần: Phố Tàu ở Sàigòn và ở Boston; Chính sách bành trướng Mỹ của Trung quốc ra sao. Phần Chợ Lớn copy của Ngô Quốc Túy.
***
1. Phố Tàu đầu tiên trên thế giới : Chợ Lớn
Năm 1644, nhà Minh bị nhà Thanh lật đổ. Chủ trương bài người Hán tận gốc rễ của người Mãn, đã khiến hàng chục vạn người Hoa từ Quảng Đông, Triều Châu, Phúc Kiến, Hải Nam..., vượt biển Đông về phương Nam tị nạn. Miền Đông Nam Bộ là một trong những vùng đất của Việt Nam, được chúa Nguyễn cho phép người Hoa nhập cư nhiều nhất.
Lúc đầu, người Hoa tập trung ở Cù Lao Phố (Biên Hòa – Đồng Nai). Người Hoa đã biến Cù Lao Phố thành trung tâm giao thương sầm uất nhất ở phía Nam vào nửa cuối thế kỷ 18. Năm 1776, nhà Tây Sơn tàn sát người Hoa, giải tỏa Cù Lao Phố, người Hoa chạy về vùng Đề Ngạn, dọc Kênh Tẻ tiếp tục làm ăn sinh sống, tạo ra thị tứ mới sầm uất, gọi là Chợ Lớn. Năm 1879, Chợ Lớn đã trở thành đô thị loại 2, là thành phố độc lập, ngang cấp tỉnh đầu tiên ở Việt Nam.
2. Người Hoa ở Boston
Đọc sách văn học Mỹ, nếu gặp từ Leather District thì hãy cẩn thận, đừng vội dịch là Quận Da Thuộc, nó rất có thể nghĩa là Phố Tàu.
Trên thế giới chưa bao giờ ngừng hiện tượng dịch chuyển dân cư giữa các quốc gia. Hai nguyên nhân lớn nhất dẫn tới hiện tượng đó là: chiến tranh (tôn giáo, chủng tộc, xâm lược...) và đói nghèo. Do chiến tranh gọi là tị nạn và do đói nghèo gọi là di cư. Việt nam góp với thế giới 3 cuộc, 1954, 1975 và 1979, trong đó, 1979 có thể xếp vào cuộc tị nạn lớn nhất trong lịch sử thế giới hiện đại với gần 3 triệu người.
Cùng thời điểm với Cù Lao Phố, những người Hoa đầu tiên di cư đến Mỹ tập trung đông nhất tại San Francisco. Sau lan dần tới New York và Boston. Những năm cuối thế kỉ 18 đến đầu 19, họ chủ yếu sống bằng nghề thuộc da, may giày dép...Vùng Bắc Mỹ dùng từ Leather District chỉ về họ, là vì vậy.
Chinatown Boston, chiếm vị trí đẹp nhất nhì thành phố, hiện đang được thành phố xây cất lại theo hướng cao ốc chọc trời. Đặc điểm nổi bật nếu không muốn nói là duy nhất của Phố Tàu là RẺ. Lợi thế RẺ không thể tồn tại trong những tòa nhà sang trọng đắt đỏ đã và đang xây dựng thế nên, người Hoa nghèo dạt dần về vùng Dorchester, thủ phủ người Việt tại Đông-Bắc Mỹ.
Phần lớn người Việt tại Dorchester sang từ Hải Phòng, năm 1979.
Bị xua đuổi tại VN vì là người Hoa, sang đây, họ lại là người Việt.
Đọc sách văn học Mỹ, nếu gặp từ Leather District thì hãy cẩn thận, đừng vội dịch là Quận Da Thuộc, nó rất có thể nghĩa là Phố Tàu.
Trên thế giới chưa bao giờ ngừng hiện tượng dịch chuyển dân cư giữa các quốc gia. Hai nguyên nhân lớn nhất dẫn tới hiện tượng đó là: chiến tranh (tôn giáo, chủng tộc, xâm lược...) và đói nghèo. Do chiến tranh gọi là tị nạn và do đói nghèo gọi là di cư. Việt nam góp với thế giới 3 cuộc, 1954, 1975 và 1979, trong đó, 1979 có thể xếp vào cuộc tị nạn lớn nhất trong lịch sử thế giới hiện đại với gần 3 triệu người.
Cùng thời điểm với Cù Lao Phố, những người Hoa đầu tiên di cư đến Mỹ tập trung đông nhất tại San Francisco. Sau lan dần tới New York và Boston. Những năm cuối thế kỉ 18 đến đầu 19, họ chủ yếu sống bằng nghề thuộc da, may giày dép...Vùng Bắc Mỹ dùng từ Leather District chỉ về họ, là vì vậy.
Chinatown Boston, chiếm vị trí đẹp nhất nhì thành phố, hiện đang được thành phố xây cất lại theo hướng cao ốc chọc trời. Đặc điểm nổi bật nếu không muốn nói là duy nhất của Phố Tàu là RẺ. Lợi thế RẺ không thể tồn tại trong những tòa nhà sang trọng đắt đỏ đã và đang xây dựng thế nên, người Hoa nghèo dạt dần về vùng Dorchester, thủ phủ người Việt tại Đông-Bắc Mỹ.
Phần lớn người Việt tại Dorchester sang từ Hải Phòng, năm 1979.
Bị xua đuổi tại VN vì là người Hoa, sang đây, họ lại là người Việt.
3. Trung Quốc bành trướng qua Chinatown?
Về chính trị, Phố Tàu không được định danh là một đơn vị hành chính. Nó là quận 5 chứ không phải quận Chợ Lớn. Không có Chinatown District hay Chinatown Ward ở Boston.
Về kinh tế, Trung quốc hiện ở vị thế hoàn toàn không cần phải "đầu tư chui" qua Hoa kiều.
Về văn hóa. Đây lại là một chuyện rất dài về thời gian. Chuyện của một, thậm chí vài thế hệ.
Không một nền văn hóa nào, cho dù cực kì vĩ đại, có khả năng áp đặt lên một nền văn hóa khác. Nó chỉ có khả năng tự-trình-diện-mình để rồi, lấn át từ từ những giá trị cũ của bản xứ. Mà bản năng con người, luôn hướng về những giá trị văn hóa mới mẻ hơn.
Tại Mỹ, sau một thời gian dài "xuất khẩu qua đường chính ngạch" các Viện Khổng Tử, Trung quốc đã đổi sách lược.
Hollywood thống trị điện ảnh thế giới. Và, người Trung quốc hiện là chủ nhân của hệ thống rạp chiếu, hãng phim lớn nhất nước Mỹ. Vài bộ phim bom tấn gần đây, bình vẫn Hollywood nhưng rượu trong bình, đã tự-trình-diện những triết lý nhân sinh rất đậm màu sắc Trung Hoa. Sản phẩm ấy, do người Trung Hoa lục địa bỏ tiền sản xuất.
Ấy là chưa nói đến, hàng chục ngàn du sinh hàng năm sang Mỹ, những sinh viên ưu tú nhất do nhà nước Trung quốc tuyển sang, đang khiến người trẻ Mỹ xóa dần những ác cảm với người Hoa.
Ấy là chưa nói đến.....
Người Trung quốc không ấu trĩ hay ngu dốt đến mức, mang cái nhếch nhác, nghèo, rẻ của các Chinatown để đại diện cho mình khi bành trướng thế giới, ông nhà thơ ạ.
Về chính trị, Phố Tàu không được định danh là một đơn vị hành chính. Nó là quận 5 chứ không phải quận Chợ Lớn. Không có Chinatown District hay Chinatown Ward ở Boston.
Về kinh tế, Trung quốc hiện ở vị thế hoàn toàn không cần phải "đầu tư chui" qua Hoa kiều.
Về văn hóa. Đây lại là một chuyện rất dài về thời gian. Chuyện của một, thậm chí vài thế hệ.
Không một nền văn hóa nào, cho dù cực kì vĩ đại, có khả năng áp đặt lên một nền văn hóa khác. Nó chỉ có khả năng tự-trình-diện-mình để rồi, lấn át từ từ những giá trị cũ của bản xứ. Mà bản năng con người, luôn hướng về những giá trị văn hóa mới mẻ hơn.
Tại Mỹ, sau một thời gian dài "xuất khẩu qua đường chính ngạch" các Viện Khổng Tử, Trung quốc đã đổi sách lược.
Hollywood thống trị điện ảnh thế giới. Và, người Trung quốc hiện là chủ nhân của hệ thống rạp chiếu, hãng phim lớn nhất nước Mỹ. Vài bộ phim bom tấn gần đây, bình vẫn Hollywood nhưng rượu trong bình, đã tự-trình-diện những triết lý nhân sinh rất đậm màu sắc Trung Hoa. Sản phẩm ấy, do người Trung Hoa lục địa bỏ tiền sản xuất.
Ấy là chưa nói đến, hàng chục ngàn du sinh hàng năm sang Mỹ, những sinh viên ưu tú nhất do nhà nước Trung quốc tuyển sang, đang khiến người trẻ Mỹ xóa dần những ác cảm với người Hoa.
Ấy là chưa nói đến.....
Người Trung quốc không ấu trĩ hay ngu dốt đến mức, mang cái nhếch nhác, nghèo, rẻ của các Chinatown để đại diện cho mình khi bành trướng thế giới, ông nhà thơ ạ.
